وسواس فکری، شایع ترین بیماری فضای مجازی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی طنین یاس - منیره غلامی توکلی - بهداشت روانی را « احساس آرامش و امنیت درون و به دور بودن از اضطراب، افسردگی و تعارض های مزمن روانی.» تعریف می کنند. براساس این تعریف می توان گفت که بهره مندی از سلامت ذهن و اندیشه و تفکر، لازمه بهره مندی از « سلامت روان و فکر» است.
کارشناسان بهداشت معتقدند بهداشت روانی، قوانین مربوط به سلامت عاطفی را در بر می گیرد که بر اساس آن فرد می تواند علاوه بر، برقراری ارتباط مؤثر و پایدار با دیگران، هنگام بروز مشکلات و فشارهای روانی و نگرانی ها آن را مدیریت یا حتی پیشگیری کند.
سلامت روان و فکر، ارتباط مستقیمی با سلامت جسمی و روحی انسان دارد و در بسیاری از موارد، منشاء بیماری های جسمی، بیماری فکری و روحی افراد است. این نکته که هیچ انسانی در برابر بیماری های فکری و روحی مصونیت ندارد؛ اهمیت به بهداشت روانی در سطح کلان جامعه و چهارچوب خانواده ، پیشگیری از پیدایش بیماری های روانی و سالم کردن محیط روانی را از ضروریات اولیه سلامت روان و فکر جامعه می کند.
حامد مشهدی قربانعلی روانشناس عوام مؤثر بر سلامت روان را « عوامل محیطی، عوامل اجتماعی، عوامل فرهنگی، عوامل سیاسی و حقوقی و عوامل اقتصادی» برشمرده و می گوید: هر آنقدر که زندگی انسان به سمت ماشینی شدن پیشرفته است، بهره مندی از سلامت روان نیز به همان میزان نادیده گرفته شده و در معرض خطر بیشتری قرار گرفته است.
وی می گوید: بنابر گزارش سازمان بهداشت جهانی، بسیاری از کشورها بخش کمی از بودجه بهداشتی خود را صرف بهداشت روانی می کنند و این یعنی، مراقبت از بهداشت روانی در اولویت قرار ندارد.
این روانشناس در ادامه با بیان اینکه در جامعه مدرن و ماشینی با بالا رفتن سطح توقعات افراد، شاخص های رضایتمندی از زندگی سخت تر و پیچیده تر شده است، ادامه می دهد: نگاه به زندگی، متفاوت‌تر شده و مسایل استرس زای محیطی نیز افزایش یافته است از طرفی در عصر اطلاعات در کلان شهرهای پرجمعیت، شاهد اشباع اطلاعات هستیم که باعث افزایش مسائل استرس زای محیطی شده اند.
مشهدی قربانعلی با اشاره به اینکه ورود فن آوری های نوین و ابزار نوین اطلاعاتی مانند شبکه های مجازی و کانال های خبری – با اخباری گاهاً نادرست - تأثیر بسزایی در برهمزدگی سلامت روانی افراد دارند، می گوید: گوشه گیری، درونگرایی، انزوا، بدبینی، اضطراب عمومی و اضطراب اجتماعی، خشم اینترنتی ، اعتیاد به اینترنت و...از تهدیدات این دست از فن آوری هاست که مخصوصا در بین بانوان و جوانان به عنوان قشر پرمصرف، بیشترین فراگیری را دارد.
جامعه شناسان معتقدند که نفوذ و گسترش اینترنت اگر چه مزایای بسیاری دارد اما با کاهش روابط اجتماعی، فرو رفتن فرد در پیله تنهایی و افسردگی باعث شده است ارتباط های اجتماعی جای خود را به ارتباطات فردی بدهد به طوری که شاهد برخی از ناهنجاری های فکری و روانی مانند عدم کنترل رفتار، گوشه گیری و افسردگی، افت تحصیلی و شغلی، فرو رفتن در پیله تنهایی، استرس و اضطراب همیشگی، عصبی بودن، بی قراری ذهنی، وسواس فکری و .... در سطح قابل توجهی از جامعه مخصوصا قشر بانوان و جوانان باشیم.
زهرا نمازی مددکار اجتماعی در گفت وگو با خبرنگار طنین یاس می گوید: وسواس فکری در جنبه های مختلف آن یکی از پیامدهای حضور مدیریت نشده بانوان به ویژه قشر جوان در فضای مجازی است. این افراد اسیر افکاری می شوند که بسیار آزاردهنده و ناراحت کننده است.
وی ادامه می دهد: ممکن است زن جوان با دیدن اغراق گونه خوشبختی زوج های دیگر در فضای مجازی دچار این وسواس فکری شود که شوهرش در اندازه های لیاقت و از خودگذشتگی او دوستش ندارد و به او اهمیت نمی دهد و همین فکر آزاردهنده ابتدا او را پرخاشگر و سپس افسرده و در نهایت منجر به طلاق یا حتی خیانت کند! همین امر در دختران جوان ممکن است به شکل وسواس در زیباسازی یا اختلال خود زشت پنداری نمود و بروز کند که باعث مراجعه متعدد آنها به جراحان زیبایی، اصرار به داشتن ظاهری متفاوت، جمع گریزی، انزوا ، پایین آمدن اعتماد به نفس و در نهایت عدم رضایت از خود و خودکشی می شود.
عدم توجه به سواد رسانه ای و بی اطلاع بودن از رژیم مصرف رسانه در حوزه بهداشت روان بانوان -به عنوان پرمصرف ترین قشر در فضای مجازی- نه تنها تهدیدی فردی محسوب می شود، بلکه سلامت روان خانواده و جامعه را نیز تحت تأثیرات مخرب خود قرار می دهد.
عدم سلامت روانی و فکری همسر یا مادر خانواده تأثیر مستقیم بر بهداشت روان خانواده دارد. این مهم می تواند بر روابط بین فردی اعضای خانواده، روابط بین زن و شوهر، سلامت روحی و روانی فرزندان، تأثیر مخرب بگذارد.
بنابرگفته سید حسن موسوی چلک رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران، استفاده بیش از حد از شبکه های اجتماعی در محیط خانواده با کاهش سطح ارتباطات عاطفی،‌ میزان گفتگو در خانواده را حتی از 15 دقیقه در روز هم کمتر کرده است. ضمن اینکه استفاده نادرست از این امکانات باعث از بین رفتن بسیاری از حریم ها در خانواده ها شده و حتی در مواردی منجر به بروز اختلافات تا سرحد طلاق و جدایی نیز شده است.
وی می گوید: ارتباط گرفتن هر یک از زوجین با افراد غریبه و حتی افرادی از جنس مخالف در دوستان و آشنایان منجر به کاهش سطح اعتماد در بین آنها می شود و با کاهش سطح اعتماد در خانواده، آرامش خدشه دار می شود و در نهایت نهاد خانواده آسیب جدی میبیند.
نداشتن تفاهم و ضعف در برقراری ارتباط عاطفی، ناشی از تغییر سبک زندگی باعث شده تا با ورود شبکه های اجتماعی به ویژه نرم افزارهای تلفن همراه شاهد ناهنجاری های ناشی از نبود فرهنگ سازی مناسب در برخورد با این پدیده باشیم.
انتهای پیام/ *