بررسی کارنامه فراکسیون زنان مجلس دهم/ از بی توجهی به سیاست های کلی خانواده تا آوردن حاشیه در متن مطالبات زنان

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی طنین یاس - زهرا باقری، مجلس دهم در حالی به کار خود پایان داد که زنان بیش از دوره های پیشین، دارای نماینده بودند، یعنی ۱۷ زن توانستند کرسی‌های مجلس ۲۹۰ نفره را به دست آورند و چشم امید بسیاری شدند تا در حوزه زنان و کودکان اتفاقات جدیدی را رقم بزنند.
با شروع کار مجلس، فراکسیون زنان با حضور ۱۷ زن مجلس یعنی پروانه سلحشوری، طیبه سیاووشی، فاطمه سعیدی، فریده اولاد قباد، ناهید تاج الدین، خدیجه ربیعی، زهرا ساعی، فاطمه حسینی، هاجر چنارانی، زهرا سعیدی، پروانه مافی، فاطمه ذوالقدر، سکینه الماسی، سهیلاجلودار زاده، معصومه آقاپور، سمیه محمودی و حمیده زرآبادی تشکیل شد؛ ریاست این فراکسیون در دو سال اول با سلحشوری و در دو سال دوم با اولاد قباد بود.
تلاش های به ثمر نشسته نمایندگان زن
زنان مجلس دهم توانستند اقدامات خوبی را در زمینه های مختلف و در راستای بهبود وضعیت زنان سرپرست خانوار، زنان معسر و زنان زندانی به ثمر برسانند، بندهایی از بودجه را تصویب کنند یا اعتبارات دولت در لایحه را افزایش دهند.
قانون کاهش ساعت کار بانوان شاغل دارای شرایط خاص، تکلیف به سازمان بهزیستی به عنوان متولی سلامت اجتماعی به ارائه خدمات حمایتی و توانبخشی به کلیه معلولان، مددجویان و گروه‌های آسیب پذیر از قبیل: زنان، کودکان، سالمندان نیازمندجامعه بخشی از این اقدامات بود.
همچنین معاف شدن از خدمت وظیفه عمومی یکی از فرزندان اولیائی که خود ناتوان و معلول بوده (هر دو یا یکی از آن‌ها معلول باشد) و یا حداقل دو نفر از فرزندان آن‌ها ناتوان و معلول باشند. و معاف شدن از خدمت وظیفه عمومی همسرانی که زنان ناتوان و معلول خود را سرپرستی می‌کنند مادامی که سرپرستی همسر ناتوان و معلول را بر عهده داشته باشند، هم جزو تلاش های به ثمر نشسته نمایندگان زن مجلس بود.
قانون تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج مادر ایرانی با پدر خارجی، قانون تشدید مجازات اسیدپاشی و حمایت از بزه‌دیدگان ناشی از آن نیز جزو موارد موفقی است که در کارنامه فراکسیون زنان قرار دارد.
اما اقداماتی نیز در دستور کار این فراکسیون بود که نیمه راه به جهت پایان عمر مجلس دهم، متوقف ماند مانند لایحه تامین امنیت زنان که هنوز در مرحله بررسی قوه قضاییه است و طرح اصلاح ماده ۲ قانون حمایت خانواده در خصوص قاضی مشاور زن که هنوز در کمیسیون حقوقی بررسی نشده است.
برخی از اقدامات این فراکسیون نیز به جهت مخالفت هایی به تصویب نرسید مانند کاهش سن بازنشستگی زنان که شورای نگهبان به دلیل مشکلات صندوق بازنشستگی این موضوع را رد کرد و لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان که پس از ۱۱ سال به همت فراکسیون زنان مجلس در دستور کار صحن علنی قرار گرفت و با ایراد شورای نگهبان، نهایی نشد.
تلاش های بی ثمر نمایندگان زن
برخی از فعالیت های فراکسیون زنان در کارنامه مجلس دهم، به نظر می رسد بیش از آنکه اقداماتی به نفع اکثریت زنان باشد، خواسته اقلیتی بود که دارای رسانه هایی بودند و با بازی های رسانه ای توانستند اینطور القا کنند که این خواست اکثریت جامعه است! از جمله پیگیری حضور زنان در ورزشگاه‌ها که از سوی زنان مجلس یازدهم و در همکاری با دولت دوازدهم مورد پیگیری قرار گرفت. تعدادی از زنان مجلس دهم از روزهای اول حضور در مجلس این مطالبه که عمدتا از سوی زنان جوان دنبال می‌شد را پیگیری کردند که با صرف انرژی زیاد از اعضای فراکسیون سرانجام با حضور محدود زنان در برخی مسابقات ورزشی مثل والیبال و بسکتبال و همچنین مسابقه فوتبال بین پرسپولیس و کاشیما در سال ۹۷ آغاز شد و به حضور زنان در مسابقه فوتبال ایران و کامبوج در ورزشگاه آزادی(البته با فشار فیفا) منتهی شد.
تأکید بیش از حد برای افزایش سن ازدواج تحت عنوان کودک همسری، که بعد از ارجاع به کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در این کمیسیون رد شد و از دستور کار خارج شد اما این کار باعث شد قانون تسهیل ازدواج که راهی برای کمک به ازدواج جوانان است از سوی فراکسیون پیگیری نشود؛ هرچند که به گفته سیاوشی، نماینده دوره دهم مجلس شورای اسلامی، پیگیری های لازم را انجام داده اند و یکی از نتایج آن افزایش وام ازدواج به رقم ۳۰ میلیون تومان است ولی این باعث شد که اجرای برخی مسائل نیازمند آماده بودن شرایط کشور است و متاسفانه برخی شرایط مالی برای اجرای این قانون فراهم نیست.
بارهای روی زمین مانده حوزه زنان
سیاست های کلی خانواده سال ۹۵ از سوی رهبر معظم انقلاب برای رفع مشکلات خانواده ها ابلاغ شد، مهمترین مسئولیتی است که نادیده گرفته شد و سلحشوری در پاسخ خبرنگار به این سوال که چرا به سیاست های کلی خانواده توجه نشد، گفته است: «در زمان ابلاغ آن، بنده چندین بار حتی در نطق سالیانه خود بر روی عملیاتی شدن این سیاست ها تاکید کردم اما متاسفانه به نتیجه نرسید. البته در حوزه خانواده علاوه بر موارد قانونی نیاز به فرهنگ سازی نیز داریم و نمایندگان باید در کنار وضع قانون به این موضوع نیز رسیدگی کنند.»، بدین ترتیب، مهمترین مطالبه زنان، تنها به چند نطق سالیانه محدود شد و به طور کلی فرمایشی انجام شد.
با وجود تمامی طرح ها و لوایح رد و بدل شده در فراکسیون زنان، برخی مسائل این حوزه نیز به فراموشی سپرده شده یا کم تر به آن توجه شده است. این موضوعی است که برخی منتقدان یا نمایندگان ادوار پیشین مجلس آن را نقطه ضعف عملکرد این فراکسیون می دانند و معتقدند فراکسیون می توانست موضوعات اولویت دار جامعه را بیش از دیگر موارد پیگیری کند.
در همین خصوص لاله افتخاری نماینده ادوار مجلس در نقد عملکرد فراکسیون زنان مجلس دهم گفته است: «اغلب اقداماتی که اعضای فراکسیون زنان در طول ۳ سال گذشته انجام داده اند، مواردی بوده که در مجلس های گذشته مطرح و پیگیری شده اما عمر مجالس قبلی به عملی کردن آن ها نرسیده و دوره دهم فراکسیون زنان طرح های قبلی را به نتیجه رسانده اما طرح اصلی بسیاری از موضوعات مربوط به ادوار پیشین مجلس است.»
از سوی دیگر زمانی که نحوه نظارت بر اجرای قوانین مشخص نباشد، دارای نقص محسوب می شود، همانطور که برخی از احکام و لوایح که به تصویب مجلس رسیده، متاسفانه پیگیری خوبی از طرف فراکسیون نداشته است، مانند اجرای ناقص قانون مرخصی زایمان که سلحشوری عنوان کرده بود مجلس نمی تواند بر تمامی ادارات و دستگاه ها نظارت داشته باشد اما اگر هر گزارشی از دستگاه ها مبنی بر عدم اجرای کامل این قانون به ما برسد، قطعا به آن رسیدگی می کنیم! در حالیکه به نظر می رسد باید زمان ارائه احکام و لوایح به ساز و کار نظارتی آن نیز توجه داشته باشند!
بی تجربگی علت بروز مشکلات
از نظر افتخاری به عنوان نماینده پر سابقه در مجلس، دلیل کم توجهی به مشکلات اساسی زنان در این فراکسیون این بود که به نظر می رسد اکثر اعضای فراکسیون زنان این دوره سابقه نمایندگی نداشتند، متاسفانه در برخی موارد نیز شاهد موضع گیری های نادرست و ناآگاهانه از سوی بعضی از آن ها بودیم به طوری که گاه حتی مسائلی که دشمن به دنبال آن است نیز مطرح شد.
کارنامه فراکسیون زنان مجلس
کارنامه ضعیف فراکسیون حتی مورد نقد اعضای آن نیز قرار گرفته است، همانطور که سهیلا جلودارزاده، در گفتگویی درباره عملکرد فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: فراکسیون طی سال های اخیر خروجی آنچنانی نداشته است؛ جلسات فراکسیون زنان برای بررسی طرح های مهم تشکیل نمی‌شده و تنها ملاقات هایی با وزرا برنامه‌ریزی شده است و متاسفانه با مجمع زنان شورای شهر نیز جلسات خاصی نداشته‌ایم.
بر این اساس با جمع بندی نقاط مثبت، منفی و خنثی در این فراکسیون نمی توان نمره بالایی به آن اعطا کرد، زیرا به مسائل مهم توجه نکرد، حاشیه بیشتر از اصل ملاک بود ولی در برخی موارد با وجودی که ایده از فراکسیون نبود، اما پیگیری های خوبی صورت گرفت و باعث تحولاتی در حوزه زنان شد.
در پایان، ضمن عرض خسته نباشید به نمایندگان زن در فراکسیون زنان مجلس، امیدواریم که نمایندگان مردم در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی، دغدغه های اصلی زنانه را بیشتر مدنظر قرار دهند و در جهت رفع مشکلات اساسی زنان، بیشتر اقدام کنند.
انتهای پیام/ز